Στη σημερινή εποχή είναι πλέον σημαντικό να γνωρίζουμε για την ενσυναίσθηση και πως να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα μας. Παράλληλα θα πρέπει να καλλιεργήσουμε στα παιδιά μας την συναισθηματική νοημοσύνη για να μαθαίνουν να εκφράζονται και να διαχειρίζονται το συναίσθημα τους.
Με την σειρά παιχνιδιών Εξυπνούλης Συναισθηματική Μάθηση μεγαλώνουμε παιδιά με συναισθηματική νοημοσύνη καθώς επιτρέπουν στο παιδί να μάθει μέσα από το παιχνίδι ποια είναι τα συναισθήματα του, πώς να τα βιώσει και να τα εκφράσει.
Τι είναι η συναισθηματική νοημοσύνη;
Είναι η ικανότητα που έχουμε να αναγνωρίζουμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας. Είναι επίσης η ικανότητα να καταλαβαίνουμε τη διάθεση, τα κίνητρα και τη συμπεριφορά των άλλων, να έχουμε δηλαδή ενσυναίσθηση.
Άτομα με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη μπορούν επίσης να λύνουν εύκολα τα προβλήματά τους, να έχουν υγιείς σχέσεις με τους άλλους και πετυχαίνουν τους στόχους τους.
Η συναισθηματική νοημοσύνη καλλιεργείται;
Τα καλά νέα είναι ότι η συναισθηματική νοημοσύνη μαθαίνεται. Τα κακά νέα είναι, ότι πιθανόν να μην την έχουμε μάθει, επειδή δεν είχαμε την τύχη να μεγαλώσουμε δίπλα σε συναισθηματικά ευφυείς ανθρώπους. Αν οι γονείς μας τσακώνονταν συνέχεια, χωρίς να μπορούν να βρουν λύση, ίσως δε μάθαμε πώς να λύνουμε τις συγκρούσεις μας. Αν κάποιος γονιός έχανε τον έλεγχο της συμπεριφοράς του, ίσως να μη μπορούμε κι εμείς να ελέγξουμε τις παρορμήσεις μας. Εάν η μαμά μας έλυνε όλα της τα προβλήματα μέσα από το φαγητό, ίσως να μην ξέρουμε κι εμείς λειτουργικούς τρόπους να καθησυχάσουμε τον εαυτό μας. Ως παιδιά, χρειαζόμαστε οι γονείς μας να είναι συναισθηματικοί μέντορες, ώστε να μάθουμε μέσα από το παράδειγμά τους.
Πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε τη συναισθηματική νοημοσύνη στα παιδιά;
Πρώτα και κύρια, πρέπει εμείς οι ίδιοι να αναπτύξουμε τη συναισθηματική μας νοημοσύνη. Να δούμε σε ποια πεδία έχουμε ελλείψεις και να τις καλύψουμε με τη βοήθεια ίσως ενός ειδικού. Στη συνέχεια, μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας, μιλώντας για τα συναισθήματα, και βοηθώντας τα να τα διαχειριστούν.
Ποια είναι τα βασικά συναισθήματα όμως και τι σημαίνει “να τα διαχειριστούμε”;
Τα βασικά συναισθήματα που νιώθει ένας άνθρωπος είναι χαρά, λύπη, φόβος, θυμός, ντροπή και ζήλια. Αυτά μπορεί να νιώθουμε σε διάφορες διαβαθμίσεις. Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να τα εντοπίσουν. Είτε επειδή η κατάσταση που βιώνουν είναι μπερδεμένη και υπάρχουν πολλά αντιφατικά συναισθήματα, είτε επειδή κάποια συναισθήματα έχουν χαρακτηριστεί ως κακά και δεν πρέπει να τα βιώνουμε. Το ίδιο συμβαίνει και με τα μικρά παιδιά. Όταν έρχονται στον κόσμο, δεν ξέρουν ότι αυτό που νιώθουν στο σώμα τους είναι ένα συναίσθημα. Χρειάζονται κάποιον ενήλικα να τους το υποδείξει, να τους εξηγήσει, επειδή καμιά φορά, όταν είναι έντονο, όπως ο θυμός, μπορεί να τρομάζουν και τα ίδια από τα ερεθίσματα που παίρνουν από το σώμα τους (χτυπάει η καρδιά τους, κοκκινίζουν, τρέμουν, φωνάζουν κτλ.). Καλλιεργούμε λοιπόν τη συναισθηματική νοημοσύνη στα παιδιά, καθρεφτίζοντας, ονομάζοντας το συναίσθημα που νιώθουν.
Η διαχείριση του συναισθήματος έρχεται στη συνέχεια, και είναι ουσιαστικά η απάντηση στο ερώτημα, τι το κάνω ένα συναίσθημα λοιπόν, αφού το αναγνωρίσω; Τι τον κάνω το θυμό μου; Πρώτον, δεν τον κρίνουμε. Δε λέμε δηλαδή, “δεν πρέπει να θυμώνεις, δεν έχεις δίκιο”. Αντιθέτως, τον δικαιώνουμε. Ένα συναίσθημα δεν είναι ούτε καλό, ούτε κακό, απλά υπάρχει. Στη συνέχεια, βοηθάμε τα παιδιά (και τους εαυτούς μας!) να βρούνε μια λειτουργική διέξοδο σε αυτό. Αυτό σημαίνει όσον αφορά το θυμό για παράδειγμα, ότι η διέξοδος, δε μπορεί να είναι βεβαίως η επιθετικότητα. Το παιδί μπορεί να πει “έχω θυμώσει”, μπορεί να ζωγραφίσει το θυμό του, μπορεί να τον βάλει σε ένα κουτί, ή μπορεί να μάθει να διεκδικεί αυτό που θεωρεί ότι δικαιούται.
Άρθρο της : Ειρήνης Γεωργίου, MSc. Ψυχοθεραπεύτρια Gestalt – @freeyourmindpsychotherapy
{field 3}