Πλέον η πολύωρη ενασχόληση των παιδιών με τις οθόνες διατρέχει τον κίνδυνο του εθισμού. Χρειάζεται ως γονείς να δράσουμε άμεσα θέτοντας κάποια όρια στη χρήση της οθόνης αλλά παράλληλα προσφέρουμε στα παιδιά μας και σωστά πρότυπα. Επίσης, η στροφή σε παραδοσιακά παιχνίδια όπως τα επιτραπέζια, αποτελούν άριστες εναλλακτικές επιλογές διασκέδασης για κάθε παιδί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Οι περισσότεροι γονείς αισθάνονται απελπισία, μπροστά στη διαρκή ενασχόληση του παιδιού με την οθόνη, αδυνατώντας να θέσουν σωστά όρια.
Παράλληλα, τα στοιχεία που μαζεύονται από έρευνες είναι ανησυχητικά. Ένας μεγάλος αριθμός παιδιών εμφανίζει συμπτώματα, που παραπέμπουν σε εθισμό: ατέλειωτες ώρες μπροστά σε κάποια οθόνη, χάνει την αίσθηση του χρόνου, παραμέληση αναγκών και καθηκόντων, κρίσεις και απότομα ξεσπάσματα, αν κάποιος τολμήσει να τους τη αφαιρέσει, κτλ.
Τι πρέπει να γίνει;
1. Αποδοχή
Αρχικά οι γονείς, χρειάζονται να αποδεχτούν τη νέα πραγματικότητα, ότι η ηλεκτρονική εποχή, έχει έρθει για να μείνει. Είναι ο χώρος μέσα στον οποίο μεγαλώνουν τα παιδιά μας, είναι η δική τους εποχή, ο κόσμος τους, αυτό για το οποίο συζητάνε με τους φίλους τους, ο τρόπος με τον οποίο έρχονται σε επαφή μαζί τους. Αυτό σημαίνει ότι δε μπορούμε βίαια να τα αποσπάσουμε από αυτά, χωρίς να προκαλέσουμε άλλα προβλήματα.
2. Κατανόηση των λόγων για τους οποίους χρειάζεται οριοθέτηση
- Οθόνη σημαίνει ευκολία. Είναι η εύκολη λύση, όταν κάτι μας ενοχλεί, να αποφύγουμε να το αντιμετωπίσουμε, και να βυθιστούμε στο μαγικό κόσμο ενός παιχνιδιού, ή των social media. Το παιδί μαθαίνει να μη βιώνει και να μη διαχειρίζεται τα συναισθήματά του, αλλά να τα αποφεύγει, όπως ακριβώς γίνεται σε κάθε εξαρτητική συμπεριφορά. Μερικές φορές, βλέπουμε ότι φοβάται ακόμα και να “βαρεθεί”. Όμως το να επιτρέπω στον εαυτό μου να βαριέται, σημαίνει ότι έχω τη δύναμη να αντέξω μια μικρή δυσφορία, και ότι μπορώ να βρω τρόπους να απασχολήσω τον εαυτό μου. Με την εύκολη λύση της οθόνης συνεχώς στο χέρι, αυτές οι διαδικασίες ωρίμανσης, αποτρέπονται.
- Οθόνη σημαίνει επίσης, social media. Και social media σημαίνει σύγκριση. Τα παιδιά που χρησιμοποιούν τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, συγκρίνουν συνεχώς τον εαυτό τους, τον τρόπο ζωής τους, γενικά με αυτό των άλλων ανθρώπων, είτε τους γνωρίζουν, είτε είναι διάφορες διασημότητες. Είναι πολύ εύκολο, να αισθανθεί κάποιο παιδί κατώτερο μέσα από αυτή τη διαδικασία, γνωρίζοντας εξάλλου πόσο ωραιοποιημένη και διαστρεβλωμένη παρουσιάζεται η πραγματικότητα. Έτσι το παιδί εθίζεται στο να συγκρίνεται, να αξιολογεί τον εαυτό του μέσα από το πόσα λάικς παίρνει, και μαθαίνει να εξαρτά την αυτοεκτίμησή του από κάτι εξωτερικό. Από τους άλλους.
3. Οριοθέτηση
Πώς λοιπόν πρέπει να γίνει η οριοθέτηση;
- Αρχικά χρειάζεται να δούμε τη δική μας σχέση με την οθόνη. Ένας γονιός, που τσεκάρει συνεχώς τα σόσιαλ ή τα email του, ενώ βρίσκεται με το παιδί, ή ενώ τρώνε όλοι μαζί στο τραπέζι, ή κατά τη διάρκεια μιας εκδρομής, δεν είναι ένα υγιές πρότυπο για το παιδί. Το παιδί καταλαβαίνει ότι ο γονιός του ζητάει, να κάνει κάτι που ο ίδιος δεν κάνει. Χρειάζεται οι γονείς να βρουν το θάρρος να δουν τη δική τους εξάρτηση πρώτα, και να βάλουν ένα ασφαλές όριο στον εαυτό τους. Τότε μόνο μπορούν να δοκιμάσουν να βοηθήσουν τα παιδιά τους. Τότε μπορούν να γίνουν αυτό το υγιές πρότυπο, να δείξουν δηλαδή το δρόμο, το πώς το έκαναν οι ίδιοι, στο παιδί τους.
- Στη συνέχεια, πρέπει να σκύψουν με αγάπη και σεβασμό πάνω στο παιδί και να δουν ποια ανάγκη καλύπτει, μέσα από την οθόνη. Έχει ανάγκη για διασκέδαση; Έχει ανάγκη για επαφή; Έχει ανάγκη να ανακουφίσει δύσκολα συναισθήματα αποφεύγοντάς τα; Πριν αφαιρέσουν την οθόνη, πρέπει να σιγουρευτούν ότι θα καλύψουν την ανάγκη του παιδιού με άλλον πιο υγιή και λειτουργικό τρόπο. Για παράδειγμα, αν χρειάζεται διασκέδαση, πρέπει να κάνουν κάτι πραγματικά διασκεδαστικό μαζί του. Άρα, ο περιορισμός δε μπορεί να γίνει με φωνές και με απειλές, αλλά με αγάπη και κατανόηση. Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού (όσο πιο μεγάλο, τόσο πιο απαραίτητη η συμφωνία), πρέπει να συνεργαστούν μαζί του, και να ορίσουν ένα πρόγραμμα, ένα όριο στις ώρες ή στο πώς χρησιμοποιεί την οθόνη, με σεβασμό στις ανάγκες του και με συναίσθηση ότι οι ίδιοι είναι το πρότυπο.
Άρθρο της: Ειρήνης Γεωργίου, MSc. Ψυχοθεραπεύτρια Gestalt – @freeyourmindpsychotherapy
Είναι σημαντικό λοιπόν να προσφέρουμε στα παιδιά εναλλακτικές λύσεις για ενασχόληση με κάτι που τους αρέσει ακόμα περισσότερο: Το επιτραπέζιο παιχνίδι
Τα επιτραπέζια παιχνίδια εκτός της εκπαίδευσης, της ψυχαγωγίας, και της απόκτησης σημαντικών γνώσεων και δεξιοτήτων που προσφέρουν στα παιδιά, είναι επίσης μία μοναδική αφορμή κοινωνικοποίησης των παιδιών με άλλα μέλη της οικογένειας ή φίλους.
Η AS Company με την καμπάνια «Άσε κάτω την οθόνη» #asekatotinothoni έχει στόχο να αφυπνίσει τους γονείς στην ανάληψη ενός πιο ενεργού ρόλου, θέτοντας όρια ώστε να προστατεύσουν τα παιδιά από τον κίνδυνο του εθισμού. Προτείνει την επιστροφή στην πραγματική ζωή, στη χαρά του ομαδικού επιτραπέζιου παιχνιδιού και την κάλυψη ποιοτικού χρόνου με την οικογένεια και τους φίλους μας.
#asekatotinothoni λοιπόν και ζήστε στιγμές χαράς παρέα με τους αγαπημένους σας!!!
{field 3}
